Łódzkie synagogi

[IRONRAT]

Zamieszczałem już to zdjęcie na forum w wątku Himmler w Łodzi.
.

Ironrat

PS. Zapomniałem dodać. Jest to zdjęcie łódzkiej synagogi na krótko przed jej wysadzeniem w listopadzie 1939.

[bolas]

Piekielnie szkoda tego budynku ... nie jestem Żydem ale jako Łodzianin z krii i kości czuje się tak jakby nagle zabrakło nam Katedry czy kościoła Św.Ducha na Placu Wolności ... wielka strata. Obie synagogi które się uchowały z wojennej zawieruchy są bardzo, ale to bardzo skromne w porównaniu z wyburzonymi. Szkoda. Może warto w tym watku pokazac jak świetne to były budowle ?

[IRONRAT]

Inne zdjęcie ze wspomnianego wątku. Już po wysadzeniu.

Ironrat

[bolas]

hock: hock: :-x :-x :cry: :cry:
O w mordę jak to wygląda traumatycznie ... ciekawe jakie były wtedy nastorje pośród mieszkańców miasta ...

[IRONRAT]

Smutny widok.
Historia się zemsciła. Pod brukiem tego placyku, w pozostałościach piwnic synagogi spoczywa sobie wielu Niemców, którzy nie docenili szybkości marszu Armii Czerwonej.
Ironrat

[bolas]

Rzućcie okiem - poniżej fota al. Kościuszki (wtedy w latach 30-tych to była Spacerowa) na wysokości NBP - widok na skrzyżowanie z Narutowicza/Zieloną - pięknie widać majestatyczny budynek synagogi.

Poniżej zaś fotka miejsca dziś (zeszła zima) i mini-montaż jak wiele tam brakuje. Codziennie tam przechodze i dosłownie szlag mnie trafia jak pomyślę co tu mogło się uchować w miejscu badziewnego ryneczku z niewiadomo czym.

[IRONRAT]

To może taki widok, ze starej kartki pocztowej:


Ironrat

[bolas]

Sporo fajnych fotek Łodzi z lat 30-tych jest na stronie łódzkiego Archwium Państwowego: <!-- m --><a class="postlink" href="http://lodz.ap.gov.pl/fotografie.html">http://lodz.ap.gov.pl/fotografie.html</a><!-- m -->

O synagogach nieco: <!-- m --><a class="postlink" href="http://www.synagogi.lodz.pl/">http://www.synagogi.lodz.pl/</a><!-- m -->

[gunship]

Trzeba też przyznać że Al. Kościuszki - Spacerowa kiedyś pięknie i typowo spacerowo wyglądały. Co do synagogi to szkoda że nie przetrwała. Byłaby ładnym zabytkiem w naszym mieście. Tak na marginesie ile ich było przed wojną?

[IRONRAT]

<!-- m --><a class="postlink" href="http://zmr.umed.lodz.pl/ld/ASakralna/Synagoga.html">http://zmr.umed.lodz.pl/ld/ASakralna/Synagoga.html</a><!-- m -->

Trochę dodatkowych informacji, choć na końcu błędna informacja o spaleniu, co widać na wcześniej pokazanych zdjeciach.
Ironrat

[bolas]

Przyznam że fantastycznie prezentowały się te dwie wielkie synagogi:

Synagoga Altshot


W ogóle rzućcie okiem na tą stronę ... są nawet modele 3D synagog - masa ciekawych tekstów.

[IRONRAT]

Gunship,
zobacz na <!-- m --><a class="postlink" href="http://www.synagogi.lodz.pl/synagogi/">http://www.synagogi.lodz.pl/synagogi/</a><!-- m -->

Ironrat

[bolas]

Przeglądam właśnie informacje o synagodze postępowej - warto rzucić okiem na to:

Ówczesny mieszkaniec Łodzi, Karol Weksler, tak opisuje działalność synagogi:

To była olbrzymia, piękna synagoga. Ona różniła się nie tylko wyglądem zewnętrznym. To była synagoga postępowa. Nie było tam Żydów z brodami i pejsami, tylko przychodzili bardziej postępowi Żydzi zasymilowani, burżuazja żydowska, fabrykanci. Tam wygłaszano kazania nie po hebrajsku, tylko po polsku. No i to była synagoga, gdzie młodzież z żydowskich szkół przychodziła w polskie święta narodowe. 11 listopada wszystkie szkoły szły do tej synagogi. Byłem tam kilka razy. Raz, kiedy umarł Piłsudski

I o jej spaleniu i rozbiórce:
Po zajęciu Łodzi przez wojska niemieckie, w październiku 1939 r., synagogę, podobnie jak pozostałe żydowskie domy modlitwy i inne organizacje żydowskie, włączono do gminy wyznaniowej[143]. Jednak już w listopadzie 1939 r. została spalona przez Niemców[144]. Podpalenie synagogi tak opisuje naoczny świadek, polski robotnik:

Nie mogę też o tym zapomnieć, jak Niemcy podpalili synagogę przy ulicy Zielonej. Było rano, przed siódmą. Szedłem jak zwykle do roboty ulicą Zachodnią. Przy ulicy Więckowskiego stał szpaler gestapowców; którzy kierowali przechodniów w tę ulicę. Gdy ktoś okazał dowód; że mieszka na Zachodniej, przepuszczali go. Byłem ciekaw, co to może być, wziąłem więc swój dowód w rękę i idę wprost na gestapowców. Nie oglądali dokładnie dowodu i tak udało mi się z innymi przejść do Zielonej, obstawionej żandarmerią i wojskiem. Zatrzymałem się nie dowierzając własnym oczom. Cała synagoga była w płomieniach. Z głębi murów dochodziły ludzkie jęki, nie trudno było odgadnąć, kto wzywał litości, kto jej nie okaże. W tej chwili otrzymałem cios bykowcem i nie czekając na drugi, co tchu biegłem w stronę ulicy Wólczańskiej. Kiedy skręciłem w lewo, wiedziałem, że jestem już bezpieczny. Na plecach czułem tylko jeszcze dotkliwy ból od uderzenia[145].

Rozbiórkę budynku zakończono wiosną 1940 r. Na pustym placu w późniejszym okresie wykopane zostały rowy przeciwlotnicze (istniały na pewno w listopadzie 1944 r.)

Obecnie na terenie posesji znajduje się parking.

[mankov]

Aż serce sie kraja ze takie obiekty znikneły.....no ale cóz zrobić nam teraz...nie ma ich i nie bedzie pozostał historia,zdjecia i pocztówki....gdyby stały do dzis kto wie jaki los by je czekał byc moze by sie rozsypywały lub wrecz przeciwnie odnowiono by je tak jak cerkiew na kilinskiego w ktorej aktualnie trwaja prace....

[archeo]

Smutny widok.
Historia się zemsciła. Pod brukiem tego placyku, w pozostałościach piwnic synagogi spoczywa sobie wielu Niemców, którzy nie docenili szybkości marszu Armii Czerwonej.
Ironrat

Serio? Nie zostali przeniesieni?