Samodzielne kompanie TK/TKS 1 IX1939.

[flugzeug30]

32 kompania w transporcie, docelowo Kresowa BK; kpt. Florian Kazmierczak, zg. 5 IX 1939.
41 kompania Kresowa BK; kpt. Tadeusz Witanowski, ranny 12 IX 1939.
42 kompania 83 pp 30 DP kpt. Maciej Grabowski.
91 kompania OW nr. 1, 10 DP. kpt. Stanislaw Krainski + Katyn.
92 kompania OW nr. 2, 10 DP kpt. Wladyslaw Iwanowski.

Jak te kompanie wywiazywaly sie z wspierania oddzialow, do ktorych zostaly przydzielone ?!

[gunship]

Z tego co pamiętam 41 i 42 poniosły zbyt duże straty na linii Warty ze względu na zastosowanie złej taktyki - bezpośredniego wsparcia piechoty atakującej umocnionych Niemców.

[Leszek]

Działania 32 i 92 samodzielnych kompanii czołgów rozpoznawczych na naszym terenie wyglądały mniej więcej tak :
32 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych 3 września wyładowała się w Pabianicach i w tym samym dniu zajęła pozycje na północny zachód od Zduńskiej Woli (Izabelów)
05.09 rozpoczęła działania bojowe i to dość nieszczęśliwie - w drodze na pozycję jej czołgi omyłkowo zostały ostrzelane przez armatki p.panc. III batalionu 31 pp. Trafiony został wóż bojwy dowódcy kompanii.
We wsi Zamyślona kompania została nakryta przez Niemców nawałą artyleryjską , a dalsze straty poniosła w ataku na wzgórze 185. Zniczczono wszystkie tankietki 2 plutonu, a straty kompani wyniosły 70% czołgów.
Bitwa o wzgórze 185 to przykład użycia słabo opancerzonych wozów bojowych w ataku na silnie bronione pozycje.
06.09 kompania wycofuje się na linię Neru, a wieczorem do Zgierza, stąd dalej 08.09 na Stryków i Łowicz.
Na szosie do Łowicza ostrzelana zostaje z bliska przez oddziały niemieckiej 24 DP i ponosi ciężkie straty. Z 7 czołgów pozostają 2. Resztki oddziału wycofują się przez Błonie do W-wy.

92 kompania w ostatnich dniach sierpnia 39 r została przadzielona do OW
nr 2 i stacjonowała koło majątku Biała Rządowa
O świcie 01.09 z 1 płk. kawaleri KOP zajęła stanowiska na przwym skrzydle obrony., by przeciw uderzeniem ułatwić odejście OW na nową pozycję. Do pierwszych walk doszło o godz.6 rano - czołgi ostrzelały grupę nieprzyjacielckich żołnierzy. W godzinach popołudniowych konpania wykonała kontratak na 17 DP podchodzącą pod Wieruszów i osłaniała przeprawę przez Prosnę w Wieruszowie, a wieczorem opóżniała działanie pułku SS "Leibstandarte Adolf Hitler" na Sokolniki
02.09. kompania wieczorem walczyła skutecznie pod Lututowem
03.09 przeszła Wartę ze stanem 12 czołgów.
04.09 kompania ostrzeliwana jest przez niemiecką artylerię i nocuje w m.Adamów
05.09 atakuje przyczółek utworzony przez 17 DP w rejonie Belenia (atak na wzgórze 185), gdzie ponosi duże straty. Po przyłączeniu do 4 p.p 2DP Leg tocząc utarczki na południe od Zd-Woli dociera 06.09 do Łasku
Tu wspierając obrońców miasta działa oddzielnymi plutonami wzdłuż szosy na Zd-Wolę i Widawę. Kompania traci 2 czołgi. W nocy dociera pod Lutomiersk gdzie ubezpiecza linię Neru.
07.09 kompania jest w Zgierzu , skąd osłania odejście 6 p.s.k na Stryków.
08.09 stacjonuje we wsi Kępa, gdzie otzrymuje rozkaz odmarszu do Otwocka. W Błoniu kompania walczy dywersantami.
09.09 jest w W-wie gdzie podczs nalotu traci dwie tankietki.
Działania 92 samodzielnej kompanii w pierwszych dniach września należy uznać za udane w zakresie rozpoznania i opóźniania nieprzyjaciela.
Zródła :
. "Wojna obronna Polski 1939" praca zbior. "Polska broń pancerna w 1939 r" R.Szubański

Pozdrawim
Leszek

[Leszek]

Cd.
41 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych przydzielona została na zachodni brzeg Warty do 83 pp. i zajmowała pozycje pomiędzy wsiami Rozalin i Napoleon
01.09 rano prowadziła rozpoznanie w kierunku na Praszkę i Dalachów , następnie jej czołgi wykonały z powodzeniem uderzenie na czołowe oddziały 19 DP. Przez dwa następne dni kompania była w obwodzie dywizji
w m. Szczyty
07.09 kompania zajęła pozycje pomiędzy Tuszynkiem, a Żurominem
osłaniając skrzydło 30 DP, po południu blokowała drogę Łódź – Tomaszów w Woli Rakowej, a nocy przejechała do Andrespola .
08.09 kompania stanęła jako obwód w lesie pod Brzezinami.
Dalsza zdolność bojowa kompani została znacznie ograniczona, bo podczas nocnego przemarszu odłączył się pluton techniczno – gospodarczy (brak paliwa )
09.09 kompania w sile 9 czołgów przejechała przez Skierniewice.

91 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych w składzie OW nr 1 31.09 stacjonowała w Doruchowie i otrzymała zadanie obrony prawego skrzydła OW.
01.09 jeden z plutonów stoczył zwycięską potyczkę z konnym patrolem.
02.09.pluton wzmacniał obronę 28 pp. na Prośnie pod Węglewicam i osłaniał odwrót oddziałów w kierunku na Gruszczyce
03.09 kompanię podporządkowano 31 pp. Czołgi toczyły walki opóźniające w Błaszkach. Wieczorem oddział dotarł do miasteczka Warta. W tym dniu ciężkie straty podczas nalotu w Rossoszycy poniósł pluton techniczno-gospodarczy. Uszkodzone zostały wszystkie pojazdy.
04.09 w nocy z 3/4 kompania w sile 9 czołgów przekroczyła Wartę i razem z II bat.
28 pp. ryglowała drogę Warta – Rossoszyca pod wsiami Włyń i Dzierżązna.
05.09 kompania walczyła na skraju lasu w okopach czołgowych . R. Szczubański podaje że jest to jeden z dwóch przypadków zastosowania okopów czołgowych w kampanii wrześniowej.
Drugi pluton brał udział bez powodzenia w kontrataku na opanowany przez Niemców Mnichów . Wieczorem 3 tankietki brały udział w odbiciu baterii I dywizjonu 10pal.
Utracono jeden czołg. Wieczorem kompania osiągnęła Szadek - stan kompanii 7 maszyn.
06.09 odmarsz na Lutomiersk i Antoninem
07.09 nieudana akcja spalenia mostu drewnianego na Nerze między
Lutomierskiem , a Mirosławcem. Natrafiono na Niemców broniących przeprawy, Obie tankietki i cysterna zostały zniszczone. Reszta kompanii odjechała przez Łowicz pod Bolimów
08.09 przemarsz przez Błonie do Warszawy.

42 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych od 01.09 do 03.09 oczekiwała pod Szadkiem na przyjazd Kresowej BK.
03.09 przemarsz do m. Kotliny
04.09 kompania zwalcza na lewym brzegu Warty patrole niemieckie, a w południe bierze udział w kontrataku 22 pułku ułanów. Traci 4 tankietki. Po tym nieszczęśliwym użyciu tankietek do ataku na silnie bronione pozycje, kompanię wycofano na drugi brzeg Warty. Do 06.09 zabezpieczała podejścia do lasu pod Szadkiem.
07.09 we wsi Zgniłe Błota pod Aleksandrowem kompania stacza utarczkę z patrolami 10 DP. Po południu kompania wycofuje się na Zgierz i Stryków. Najbardziej uszkodzone czołgi są wysadzane. Pod Nieborowem otrzymuje rozkaz przejazdu do Warszawy
Tak przedstawiają się losy samodzielnych kompanii czołgów rozpoznawczych w Armii Łódź.
Pozdrawiam
Leszek

[lodzianin]

Tankietka TKS była ulepszoną odmianą TK [był jeszcze przejściowy typ TKF, zbliżony do TK-3, użyty w kampanii wrześniowej w dywizjonie rozpoznawczym 10 BKZmot. ]. Różniła się ona od TK-
- nieco grubszym opancerzeniem, które zabezpieczało od zwykłych pocisków broni piechoty na każdą odległość, a od pocisków ppanc na odległościach powyżej 200 m.
- korzystniejszym kształtem
- poszerzonymi, odporniejszymi na zużycie gąsienicami [ze stali manganowej]
- wzmocnionym zawieszeniem
- zastosowaniem jarzma kulistego do zamocowania broni, przez co zwiększono pole jej ostrzału z 40 do 50 stopni
- wprowadzeniem po raz pierwszy odwracalnego peryskopu kpt. Gundlacha.

Plan mobilizacyjny kompanii w Armii Łódź -
32 kompania- czołgi TKS, mob. żółta, 7 baon panc. , Grodno.
41 kompania- czołgi TK-3, mob. żółta, 10 baon panc. , Zgierz.
42 kompania- czołgi TK-3, mob. żółta, 10 baon panc. , Zgierz.
91 kompania- czołgi TK-3, mob. czerwona, 4 baon panc. , Brześć n/Bugiem.
92 kompania- czołgi TK-3, mob. czerwona, 4 baon panc. , Brześć n/Bugiem.