thumb_SG-38_03.jpg (Rozmiar: 3.83 KB / Pobrań: 28)
thumb_SG-38K.jpg (Rozmiar: 3.96 KB / Pobrań: 28)
Szybowiec szkolny SG-38 "Schulgleiter" (DFS SG 38 "Schulgleiter") jest typową kratową konstrukcją szybowca szkolnego, przyjętego przed 1939 r. w Niemczech jako szybowiec-monotyp do szkolenia pilotów. Konstrukcja ta powstała w wyniku zaprojektowania szybowca z wykorzystaniem elementów wcześniejszych szybowców Zögling 1931, Lippisch-Zoegling 12 (oznaczenie wg [1]- Zögling 12 m), Zögling 1935 oraz Grunau 9 (ESG-9). Dokumentacja szybowca SG-38 została opracowana przez konstruktorów Rehberga, Schneidera i Hofmanna. Prototyp został oblatany w 1938 r.
Był podstawowym sprzętem latającym w procesie szkolenia pilotów szybowcowych I i II stopnia (kategorii A i B). Serię próbną uruchomiono w 1940, a od 1941 oddano je do produkcji masowej. Wg [1]- pierwsze szybowce SG-38 zostały wyprodukowane przez zakłady Flugzeugbau Schneider w Jeżowie Sudeckim w 1938 r. Budowano je w wytwórni macierzystej E. Schneider Fluzeugbau w Grunowie i w wielu wytwórniach w Niemczech i okupowanej Europie. Istniała również wersja SG-38K z obudowaną kabinką pilota. Ogółem wykonano około 9000 egz. (wg [1]- w okresie od 1938 r. do 1945 r. zbudowano kilkanaście setek tych szybowców), co było ewenementem na skalę świata. SG-38 stanowił wzorzec dla innych konstrukcji tej klasy.
W Polsce.
W polskim rejestrze statków powietrznych IKCSP figurują 383 egz. SG-38 Było ich jednak nieco więcej. Znane były przypadki przechowywania nierejestrowanych szybowców w ośrodkach szkolnych i aeroklubach, traktowanych jako źródło części zamiennych lub egzemplarze zapasowe, wprowadzane w miejsce zniszczonych w wypadkach lotniczych. Według ostrożnych szacunków łączna liczba SG-38 wynosiła ok. 400 egz. (wg [1]- w Polsce było 378 szybowców SG-38). Na przełomie lipca i sierpnia 1945 r. członkowie warszawskiego Koła Lotniczego Studentów Szkoły Inżynierskiej im. Wawelberga i Rotwanda wykonywali loty na SG-38, SG-38K w byłej szkole NSFK w Rzadkowie k/Piły na Pomorzu. W Łodzi odnaleziono nieco szybowców SG-38 i Grunau ”Baby II” złożonych na pobliskim szybowisku Dąbrówka k/Zgierza oraz w składnicy i warsztatach b. NSFK mieszczących się w śródmieściu. Również w Grodźcu k/Będzina uzyskano kilka uszkodzonych SG-38. Duże ilości szybowców tego typu odnaleziono w Grunowie. Dalsze 45 egz. odnaleziono na terenie byłej szkoły szybowcowej Luftwaffe w Ligotce Dolnej.
Montaż tych szybowców był prowadzony w polskich warsztatach również z osobnych elementów, nowo opłótnionych, nie pochodzących z kompletów. Wbrew daleko posuniętej standaryzacji, części nie pasowały do siebie, co prowadziło do konieczności wykonania np. nowych okuć. W latach 1948-1950 zmontowano 49 takich egz., z tego: 23 w OWL Warszawa, 16 w OWS Katowice i 10 w OWL Poznań. Oprócz wyżej wspomnianych podobne prace przeprowadzano wcześniej w PZL Mielec, OWS Gdańsk, OWS Krosno i OWS Jeżów.
Na SG-38 i SG-38K prowadzono szkolenie z lin gumowych na zboczach górskich i za wyciągarką w terenie płaskim. W pierwszych latach po wojnie stanowiły wyposażenie wszystkich szkół i ośrodków szybowcowych oraz aeroklubów regionalnych od 1945 r. W 1948 r. szybowcowi SG-38 nadano polską, oficjalną nazwę- ”Patyk” jednak później ze stosowania tej nazwy zrezygnowano. Wycofano je w latach 1951-1952 (lub 1953), zastępując rodzimymi IS-3 ABC.
W zbiorach Muzeum Lotnictwa w Krakowie znajduje się szybowiec SG-38. Pochodzi z partii szybowców używanych w Polsce w pierwszych latach powojennych i został przekazany do magazynów Muzeum Komunikacji w Gądkowie, skąd po kolejnych przeprowadzkach trafił w 1963 r. do zbioru Muzeum Lotnictwa i Astronautyki.
Również w latach 1950-tych na szybowcach SG-38 latali w Pakistanie Maria Younga-Mikulska i Zbigniew Mikulski. Byli oni instruktorami szybownictwa w Royal Pakistan Air Force.
Konstrukcja:
Dane techniczne SG-38 (wg [1]):
Rozpiętość- 10,41 m, długość- 6,28 m, wysokość- 2,43 m, powierzchnia nośna- 16,0 m2.
Masa własna- 105 kg, masa użyteczna- 105 kg, masa całkowita- 210 kg.
Doskonałość- 10, doskonałość w wersji z kabinką SG-38K- 12, opadanie- 1,30 m/s.